به کرم ضد آفتاب خود با احتیاط اعتماد کنید

استفاده از ضد آفتاب در حال حاضر به یک روتین ضروری تبدیل شده است، چرا که شواهدی وجود دارد که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه های خورشید سبب مشکلات پوستی شود. طبق گزارش ها، کرم های ضد آفتاب به دلیل توانایی در جذب، انعکاس و پراکندگی نور به کاهش مشکلات پوستی کمک می کنند

بحث

نکته مهم درباره ترکیبات ضد آفتاب این است که ضدآفتاب یک محصول تجاری است که برای محافظت از پوست در برابر اشعه خورشید طراحی شده است ، ولی در کنار موادی که برای محافظت از پوست در ترکیبات آن استفاده شده است حاوی امولسی فایرها، عطرها، مواد رنگی، نگهدارنده ها و نرم کننده ها نیز هست. که می توانند ضررهایی برای سلامت ما داشته باشند.در این مقاله سعی شده است مواد موجود در اغلب ضد آفتاب ها بر اساس مقالات معتبر بررسی شود.۳ فاکتور محافظت در برابر اشعه های مضر نور خورشید، جلوگیری از ایجاد لک و محافظت ایمنی سه معیار اساسی هستند که برای ارزیابی اثر ضد آفتاب استفاده می شوند. فاکتور محافظتی یک ضد آفتاب عددی است که میزان حساسیت پوست پس از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش را نشان می دهد. رتبه بندی های فاکتور محافظت در برابر آفتاب، مشخص می کند که ضد آفتاب چه میزان از فرد در برابر اشعه های UV محافظت می کند. مطالعات زیادی تاثیر استفاده از ضد آفتاب را بر جلوگیری عوارض اشعه های نور خورشید مانند تولید رادیکال های آزاد، قرمزی، تورم، التهاب، پیری زودرس پوست، خشکی، واکنش های آفتاب سوختگی، حساسیت به نور، لک و سرطان پوست نشان داده اند ولی نکته مهم اینجاست که علی رغم همه فواید، آیا عوارضی برای بدن دارند یا خیر و آیا انتخاب سومی برای محافظت از پوست در برابر نور نورخشید می تواند وجود داشته باشد؟

خطرات ضد آفتاب ها

باوجود مفید بودن کرم ضد آفتاب برای پوست، مطالعات بسیاری استفاده از آن را برای انسان خطرآفرین نشان داده اند. برخی از ترکیبات ضد آفتاب مواد بالقوه سرطان زا هستند. مواد شیمیایی مختل کننده غدد درون ریز مانند بنزوفنون از جمله موادی هستند که در بسیاری از ضد آفتاب ها موجود است و می تواند برای رشد جنین مضر باشد چراکه با هورمون ها، انتقال دهنده های عصبی و عوامل رشد که برای رشد طبیعی جنین حیاتی هستند تداخل ایجاد می کند. همچنین ممکن است باروری مردان نیز در معرض خطر باشد زیرا بنزوفنون می تواند اثر پروژسترون را بر اسپرم انسان تقلید کند. ماده دیگر موجود در اکثر ضد آفتاب ها، دیگر ماده موجود در ضد آفتاب ها به نام اکتوکریلن، می تواند به عنوان مانعی برای عملکرد کلسیتریول عمل کند و منجر به تولید غیرطبیعی ویتامین D در بدن شود همچنین چندین مطالعات نشان داده اند که برخی ازفیلترهای UV را می توان در ادرار کشف کرد و این می تواند زمینه ساز آسیب به کلیه شود. دیگر ترکیبات ضد آفتاب، مانند اکتینوکسات، دارای اثر ضد آندروژنی است که نشان داده شده است می تواند برای اندام های تولید مثل خطر آفرین باشد.

جذب مواد

این احتمال که فیلترهای UV مورد استفاده در ضد آفتاب ها قادرند از پوست عبور کرده و وارد گردش خون شوند، سؤالاتی را در مورد آسیب احتمالی فیلترهای UV به بدن انسان ایجاد کرده است. به عنوان مثال، آزمایش های بالینی نشان داده اند که ترکیبات ضدآفتاب مانند اکسی بنزون، اکتوکریلن و اکامسال نسبت به استانداردهای توصیه شده، جذب سیستمیک بالا تری دارند.آستانه قابل قبول برای موادفعال ضد آفتاب توسط سازمان غذا و دارو ۰.۵ نانوگرم در میلی لیتر در خون است. در حالی که تحقیقات نشان می دهد که درصورت تمدید هر ۲ ساعت، اکسی بنزون به میزان ۲۵۸.۱ نانوگرم درمیلی لیتر جذب می شود، این میزان۵۱۶ برابر بیشتر از حد توصیه شده توسط FDA است. باید توجه داشت میزان جذب در هر فرد می تواند متفاوت باشد و به عوامل متعددی مانند خواص فیزیکوشیمیایی ماده فعال، ویژگی های فرمولاسیون و ضخامت و ساختارلایه شاخی بستگی دارد.تحقیقات دیگری نشان داد، پس از استفاده از کرم ضد آفتاب حاوی ۴ درصد بنزوفنون به مدت۴۸ ساعت، مقدار متوسط بنزوفنون دفع شده در ادرار ۱۱ میلی گرم در میلی لیتر بود که نفوذپذیری پوستی قابل توجهی را نشان می دهد. همچنین آووبنزون و اکتوکریلن در بیش از ۲۰ درصد نمونه های ادرار یافت شد .هریک از مواد تشکیل دهنده کرم های ضد آفتاب به محافظت از پوست ما کمک می کنند، اما گزارش هایی از واکنش های نامطلوب به دلیل ترکیبات خاصی که در این کرم ها وجود دارد، نگرانی هایی را در مورد ایمنی آن ها ایجاد کرده است. و آسیب های سلولی و تغییرات بیولوژیکی استفاده از کرم های ضد آفتاب را به چالش کشیده است. در چندین مطالعه مشاهده شده است که فیلترهایUV و ترکیبات پوشش دهنده آنها باعث ایجاد طیف متفاوتی از تظاهرات بالینی نظیر عدم تعادل هورمونی، واکنش های آلرژیک، افزایش استرس اکسیداتیو و رویدادهای فوتوتوکسیک می شوند.در ادامه سعی شده است عوارض جانبی برخی از مواد مورد استفاده در اکثر ضد آفتاب ها مورد بررسی قرار گیرد.

بنزوفنون (Benzophenone)

بنزوفنون پس از عبور از پوست انسان در سطوحی ۳۳۹ تا ۴۱۹ برابر بیشتراز سطح نگرانی سم شناسی وارد پلاسمای خون می شود و بقایای آن در ادرار انسان، شیر مادر و مایع منی کشف شده است. همچنین باعث ایجاد اثرات مختل کننده استروژن و آندروژن می شود. اکسی بنزون شناخته شده ترین بنزوفنون در کرم های ضد آفتاب است که می تواند باعث ایجاد درماتیت تماسی آلرژیک و فوتوآلرژیک شود. علاوه بر این، می تواند سبب تولید رادیکال های آزاد شود، پراکسیداسیون لیپیدی را افزایش دهد، پتانسیل غشای میتوکندری را کاهش دهد، پروتئین مرگ سلولی را آزاد کند و کاسپاز ۳ را فعال کند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد می تواند سبب آسیب DNA نیز شود.

اکسیدروی و اکسید تیتانیوم (Zinc oxide , titanium oxide)

این ترکیبات در نانوذرات استنشاقی وجود دارند که به سختی از ریه ها خارج می شوند و می توانند از طریق جریان خون به داخل بدن نفوذ کنند و سبب سرطان ریه شوند. همچنین این نانوذرات می توانند از طریق استرس اکسیداتیو و/یا فعال سازی مسیر پیش التهابی باعث آسیب به اندام های مختلف شوند.

متیل ایزوتیازولینون (Methyl iso thiazolinone)

متیل ایزوتیازولینون یک نگهدارنده بسیار آلرژی زا است که در بسیاری از محصولات مراقبت شخصی، از جمله کرم های ضد آفتاب یافت می شود و می تواند باعث درماتیت تماسی آلرژیک شود که می تواند شبیه درماتیت تماسی فوتوآلرژیک باشد. علاوه براین، حتی پس از اجتناب از آلرژن می تواند باعث درماتیت تماسی تشدید شوده با نور نیز شود.

هموسالات (Homosalate)

هوموسالات یک ماده شیمیایی است که اغلب در کرم های ضد آفتاب و محصولات مراقبت از پوست محافظت کننده در برابر آفتاب یافت می شود و می تواند یک مختل کننده غدد درون ریز باشد همچنین ممکن است جذب آفت کش ها را در بدن افزایش دهد. قرار گرفتن در معرض هموسالات منجربه رشد و تکثیر سلولی ۳.۵ برابری در سلول های سرطان سینه انسان می شود. از دیگر عوارض احتمالی هموسالات می توان به اختلالات رشد و مشکلات ناباروری اشاره کرد

اکتینوکسات(Octinoxate)

اکتینوکسات که در رنگ مو، شامپوها و همچنین کرم های ضد آفتاب، رژ لب، لاک ناخن و مرطوب کننده ها یافت می شود، می تواند تکثیر سلولی را در سلول های پاسخگو به استروژن افزایش دهد که این موضوع می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. همچنین اکتینوکسات می تواند در ایجاد مشکلات ناباروری نقش داشته باشد.

رنگ های شیمیایی

برخی ضد آفتاب ها حاوی رنگ های شیمیایی هستند که این رنگ ها می توانند سبب ایجاد جوش، سوزش، میگرن، و حتی سرطان شوند. چندین مطالعه نشان داده است که رنگ های شیمیایی می توانند با اختلالات ADHD در ارتباط باشند.

عطرهای شیمیایی

تقریبا بیشتر محصولات آرایشی و بهداشتی از جمله کرم های ضد آفتاب حاوی عطرهای شیمیایی هستند که خود این عطرها حاوی بیش از ۱۰۰ ماده شیمیایی مختلف هستند که یکی از پر عارضه ترین آن ها فتالات ها هستند. مطالعات بسیاری بر روی عوارض فتالات ها انجام شده است که نشان داده اند که فتالات ها می توانند با ایجاد مشکلاتی نظیر آلرژی، ناباروری، سرطان و اختلالات غدد درون ریز مانند تیروئید در ارتباط باشند.

نتیجه

کرم ضد آفتاب در حال حاضر نقش مهمی در زندگی ما ایفا می کند، آگاهی و استفاده ا ز آن در بین نسل های کنونی بیش از گذشته مشخص شده است. کرم های ضدآفتاب با وجود فوایدی که دارند با خطرهای خاصی همراه هستند که این باعث می شود استفاده از راه ها و مواد جایگزین به ویژه طبیعی در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گیرد.قرار نگرفتن زیاد در معرض نور خورشید به ویژه در ساعت بین ۱۰ صبح تا ۴ بعدظهر، استفاده از کلاه و عینک و استفاده از آنتی اکسیدان های طبیعی از جمله راه های طبیعی محافظت در برابر نور خورشید هستند.از آن جا که رادیکال های آزاد اصلی ترین عامل ایجاد عوارض نور خورشید هستند، استفاده از مکمل های آنتی اکسیدانی در سال های اخیر بسیار محبوب شده اند.اسنشال اویل ها به عنوان یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان ها در کنار مواد طبیعی مانند ژل آلوئه ورا و شی باتر و روغن هایی نظیر روغن نارگیل و روغن دانه هویج می توانند جلوی بسیاری از عوارض نور خورشید را بر پوست بگیرند و نه تنها عارضه جانبی ندارند بلکه می توانند ضد سرطان و ضد التهاب نیز باشند. اسنشال اویل هایی نظیر اسطخودوس، هلیکرسم و کندر از بهترین اسنشال اویل ها برای استفاده در ضد آفتاب های طبیعی هستند.با افزایش آگاهی های عمومی درباره عوارض ضد آفتاب های شیمیایی، قطعا استفاده از ضد آفتاب های طبیعی در سال های آینده بسیار مورد استقبال عمومی قرار خواهد گرفت.

منابع

[۱] The efficacy and safety of sunscreen use for the prevention of skin cancer. CMAJ 2020;192:E1802-8

[۲] Environmental fate and toxicity of sunscreen-derived inorganic ultraviolet filters in aquatic environments: A review. Nanomaterials (Basel) 2022;12:699

[۳] Recent trends of sunscreen cosmetic: An update review. Cosmetics 2019;6:64

[۴] Emerging strategies to protect the skin from ultraviolet rays using plant-derived materials. Antioxidants (Basel) 2020;9:637

[۵] The banned sunscreen ingredients and their impact on human health: A systematic review. Int J Dermatol 2020;59:1033-42.

[۶] Sunscreen ingredient octocrylene’s potency to disrupt Vitamin D synthesis. Int J Mol Sci 2022;23:10154.

[۷] Benzophenone-3, a chemical UV-filter in cosmetics: Is it really safe for children and pregnant women? Postepy Dermatol Alergol 2022;39:26-33

[۸]Review of Toxic Chemicals in Cosmetics. Berlin, Germany: ScienceOpen; 2021

[۹] Cosmetic components causing contact urticaria: A review and update. Contact Dermatitis 2016;75:333-44

[۱۰] Effect of sunscreen application under maximal use conditions on plasma concentration of sunscreen active ingredients: A randomized clinical trial. JAMA 2019;321:2082-91.

[۱۱] A review on nature based sunscreen agents. IOP Conf Ser Earth Environ Sci 2023;1110:012047.